نماز قضا

1370 کسى که نماز واجب خود را در وقت آن نخوانده باید قضاى آن را بجاآورد، اگرچه در تمام وقت نماز خواب مانده یا به واسطه سستى، نماز نخوانده باشد ولى نمازهاى یومیه‏اى را که زن در حال حیض یا نفاس نخوانده قضا ندارد.

1371 اگر بعد از وقت نماز بفهمد نمازى را که خوانده باطل بوده باید قضاى آن را بخواند.

1372 کسى که نماز قضا دارد باید در خواندن آن کوتاهى نکند ولى واجب نیست فورا آن را بجا آورد.

1373 کسى که نماز قضا دارد مى‏تواند نماز مستحبى بخواند.

1374 اگر انسان احتمال دهد که نماز قضایى دارد یا نمازهایى را که خوانده صحیح نبوده، مستحب است احتیاطا قضاى آن را بجا آورد.

1375 قضاى نمازهاى یومیه لازم نیست به ترتیب خوانده شود مثلا کسى که یک روز نماز عصر و روز بعد نماز ظهر را نخوانده لازم نیست اول نماز عصر و بعداز آن نماز ظهر را قضا نماید.

1376 اگر بخواهد قضاى چند نماز غیر یومیه مانند نماز آیات را بخواند یا مثلا بخواهد قضاى یک نماز یومیه و چند نماز غیر یومیه را بخواند لازم نیست آنها را به ترتیب بجا آورد.

1377 اگر کسى نداند که نمازهایى که از او قضا شده کدام یک جلوتر بوده لازم نیست به طورى بخواند که ترتیب حاصل شود و هر یک را مى‏تواند مقدم بداند.

1378 اگر کسى که نمازهایى از او قضا شده، مى‏داند کدام یک جلوتر قضا شده، احتیاط مستحب آن است که به ترتیب قضا کند و آنچه اول قضا شده اول بخواند و دومى را بعد و همین طور.

1379 اگر براى میتى مى‏خواهند نماز قضا بدهند، و مى‏دانند آن میت ترتیب قضا شدن را مى‏دانسته باز لازم نیست طورى قضا را بجا بیاورند که ترتیب حاصل شود.

1380 اگر براى میتى که در مساله پیش گفته شد بخواهند چند نفر را اجیر کنند که نماز بخوانند لازم نیست براى آنها وقت مرتب معین کنند که با هم شروع نکنند در عمل.

1381 اگر بدانند که میت ترتیب قضا شدن را نمى‏دانسته یا ندانند که مى‏دانسته، لازم نیست به ترتیب براى او قضا بجا بیاورند.

1382 در مساله پیش اگر بخواهند چند نفر را براى به جا آوردن نماز میت اجیر کنند لازم نیست وقت معین کنند و مى‏توانند همه با هم شروع به قضا کنند.

1383 کسى که چند نماز از او قضا شده و شماره آنها را نمى‏داند مثلا نمى‏داند چهار تا بوده یا پنج تا، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافى است و همچنین اگر شماره آنها را مى‏دانسته و فراموش کرده، اگر مقدار کمتر را بخواند کفایت مى‏کند.

1384 کسى که نماز قضا از همین روز یا روزهاى پیش دارد مى‏تواند قبل از خواندن نمازى که قضا شده، نماز ادایى را بخواند و لازم نیست نماز قضا را جلو بیندازد.

1385 کسى که مى‏داند یک نماز چهار رکعتى نخوانده و نمى‏داند نماز ظهر است‏یا عصر ست‏یا عشا، اگر یک نماز چهار رکعتى بخواند به نیت قضاى نمازى که نخوانده کافى است.

1386 اگر از روزهاى گذشته نمازهاى قضا دارد و یک نماز یا بیشتر هم از همان روز از او قضا شده، اگرچه لازم نیست نمازهاى قضا را پیش از نماز ادا بخواند حتى اگرچه وقت داشته باشد و ترتیب بین نمازهاى قضا را هم بداند ولى احتیاط استحبابى آن است که نمازهاى قضا مخصوصا نماز قضاى همان روز را پیش از نماز ادا بخواند.

1387 تا انسان زنده است اگر چه از خواندن نماز قضاهاى خود عاجز باشد دیگرى نمى‏تواند نمازهاى او را قضا نماید.

1388 نماز قضا را با جماعت مى‏شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا، و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند مثلا اگر نماز قضاى صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد.

1389 مستحب است بچه ممیز یعنى بچه‏اى که خوب و بد را مى‏فهمد به نماز خواندن و عبادتهاى دیگر عادت دهند بلکه مستحب است او را به قضاى نمازها هم وادار نمایند.

نماز قضاى پدر که بر پسر بزرگتر واجب است

1390 اگر پدر نماز و روزه خود را بجا نیاورده باشد، چنانچه از روى نافرمانى ترک نکرده و مى‏توانسته قضا کند بر پسر بزرگتر واجب است که بعد از مرگش بجا آورد یا براى او اجیر بگیرد بلکه اگر از روى نافرمانى هم ترک کرده باشد واجب است به همین طور عمل کند و نیز روزه‏اى را که در سفر نگرفته اگرچه نمى‏توانسته قضا کند، واجب است که پسر بزرگتر قضا نماید یا براى او اجیر بگیرد.

1391 اگر پسر بزرگتر شک دارد که پدر نماز و روزه قضا داشته یا نه چیزى بر او واجب نیست.

1392 اگر پسر بزرگتر بداند که پدرش نماز قضا داشته و شک کند که بجاآورده یا نه، بنابر احتیاط واجب باید قضا نماید.

1393 اگر معلوم نباشد که پسر بزرگتر کدام است، قضاى نماز و روزه پدر بر هیچ کدام از پسرها واجب نیست ولى احتیاط مستحب آن است که نماز و روزه اورا بین خودشان قسمت کنند یا براى انجام آن قرعه بزنند.

1394 اگر میت وصیت کرده باشد که براى نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعداز آنکه اجیر نماز و روزه او را به طور صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزى واجب نیست.

1395 اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر را بخواند باید به تکلیف خود عمل کند مثلا قضاى نماز صبح و مغرب و عشا را باید بلند بخواند.

1396 کسى که خودش نماز و روزه قضا دارد اگر نماز و روزه پدر هم براو واجب شود هر کدام را اول بجا آورد صحیح است.

1397 اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتى که بالغ شد یا عاقل گردید باید نماز و روزه پدر را قضا نماید، و چنانچه پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد، بر پسر دوم چیزى واجب نیست.

1398 اگر پسر بزرگتر پیش از آنکه نماز و روزه پدر را قضا کند بمیرد بر پسر دوم چیزى واجب نیست.